Kogo obejmuje zakaz pełnienia funkcji w organach spółek ?

Zgodnie z art. 18 kodeksu spółek handlowych – członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidatorem spółki może być wyłącznie osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych, niekarana za przestępstwa wymienione w tym przepisie, wobec której nie orzeczono środka karnego określonego w art. 39 pkt. 2 kodeksu karnego (zakaz pełnienia funkcji w organach spółek).

Osoba niespełniająca powyższych kryteriów nie może zostać powołana do pełnienia takich funkcji, a w przypadku prawomocnego skazania jej już w trakcie pełnienia funkcji, z dniem uprawomocnienia się wyroku skazującego traci ona możliwość dalszego zasiadania w organach.

Ponieważ Sąd Rejestrowy z urzędu weryfikuje dane zarządu, w chwili obecnej nie ma praktycznie możliwości uzyskania wpisu do rejestru osoby niespełniającej warunków z art. 18 k.s.h.

Poniżej niektóre przypadki, w jakich wyłączona jest możliwość pełnienia funkcji w organach spółek i są to:

 – orzeczenie środka karnego określonego w art. 39 pkt. 2 k.k. – czyli orzeczenie zakazu pełnienia funkcji w organach spółek wprost;

–  karalność za niektóre przestępstwa określone w k.s.h tj. wyłącznie z: art. 587 (podanie nieprawdziwych danych), art. 590 (umożliwienie bezprawnego głosowania), art. 591 (bezprawne posługiwanie się dokumentem);

– karalność za wszystkie przestępstwa przeciwko ochronie informacji – określone w rozdziale XXXIII k.k., tj. m.in.: ujawnianie informacji niejawnych,  bezprawne uzyskanie informacji, niszczenie danych informatycznych, zakłócanie systemu komputerowego;

– karalność za wszystkie przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów – określone w rozdziale XXXIV k.k. tj. m. in.: fałszerstwo, używanie dokumentów poświadczających nieprawdę, posługiwanie się cudzym dokumentem;

– karalność za wszystkie przestępstwa przeciwko mieniu – określone w rozdziale XXXV k.k., tj. m.in: wszelkie rodzaje kradzieży (w tym kradzież z włamaniem), rozbój, oszustwo, zniszczenie mienia, zabór pojazdu, paserstwo;

– karalność za wszystkie przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu określone w rozdziale XXXVI k.k., tj. m.in.: wyrządzenie szkody w obrocie gospodarczym, łapownictwo, wyłudzenie kredytu, pranie pieniędzy, pokrzywdzenie wierzyciela;

– karalność za wszystkie przestępstwa przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi określone w rozdziale XXXVII k.k. tj. m.in.: fałszowanie pieniędzy, rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji w obrocie papierami wartościowymi;

Należy pamiętać, że zakazy te ustają z upływem piątego roku od dnia uprawomocnienia się wyroku skazującego, jednakże nie mogą zakończyć się wcześniej niż z upływem trzech lat od dnia zakończenia okresu odbywania kary.

Co ważne jednak, nawet skazujący wyrok nie oznacza, że sprawa jest beznadziejna. Ustawodawca pozostawia osobie podlegającej powyższym zakazom jedną możliwość. Na podstawie §4 art. 18 k.s.h. dopuszczalne jest wcześniejsze zakończenie obowiązywania tego zakazu w stosunku do sprawców przestępstw nieumyślnych, pod warunkiem wystąpienia przez skazanego w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku skazującego do sądu, który go wydał o zwolnienie takiego skazanego z zakazu pełnienia funkcji, lub skrócenie czasu jego trwania.